EEG Digi Track Biofeedback to nowoczesna aparatura medyczna umożliwiająca trening mózgu w celu poprawienia jego efektywności i uzyskania kontroli nad procesami fizjologicznymi zachodzącymi w naszym organizmie, zwykle niedostępnymi dla naszej świadomości. Stosując EEG Biofeedback możemy polepszyć czynność bioelektryczną mózgu. Stwarza to duże możliwości w leczeniu zaburzeń neurologicznych, psychosomatycznych, psychiatrycznych. Biofeedback, czyli biologiczne sprzężenie zwrotne, oznacza możliwość modyfikowania procesu fizjologicznego i nadawania mu pożądanego kierunku, poprzez podawanie bezpośrednich informacji zwrotnych dotyczących parametrów tego procesu. Elementy graficzne zapisu EEG są przedstawione za pomocą częstotliwości (Alfa, Beta 1, Beta 2 Theta, Delta), amplitudy, kształtu, kierunku.
Zastosowanie kliniczne systemu EEG Biofeedback polega na regularnym pomiarze funkcji fizjologicznych połączonych z treningiem samokontroli, co w efekcie wprowadza w obszar świadomej kontroli poszczególne reakcje fizjologiczne, takie jak: praca serca, ciśnienie krwi, rytm oddychania itp. Dzięki treningowi może się nauczyć panowania nad poszczególnymi funkcjami organizmu, kierowanymi przez autonomiczny układ nerwowy. Celem treningów EEG Biofeedback jest osiągnięcie takiego stanu mózgu, aby wytworzyć utrwalony odpowiedni wzorzec reagowania – tak zoptymalizować pracę mózgu, by przy jednoczesnej relaksacji posiadać umiejętność pełnej koncentracji. Zasada działania EEG Biofeedback polega na komputerowej analizie zapisu EEG pacjenta, podłączonego poprzez elektrody do systemu. Pacjent kontroluje przebieg wideogry wyłącznie poprzez swoje myśli. Podczas treningu terapeuta dostraja pożądane parametry fal mózgowych pacjenta tak, by zasymulować powstawanie nowych korzystnych wzorców lub hamować te niewłaściwe. Spektrum wskazań do treningu EEG Biofeedback jest bardzo szerokie. Mogą z niego korzystać zarówno ludzie zdrowi, którzy chcą poprawić efektywność pracy mózgu, zmniejszyć poziom stresu, jak również osoby z różnymi schorzeniami OUN, chorobami narządowymi lub zaburzeniami psychosomatycznymi. Metoda ta jest szczególnie przydatna w terapii dzieci.
Treningi:
- wyciszają
- poprawiają koncentrację uwagi
- poprawiają umiejętność skupienia uwagi na pracy
- usprawniają motorykę poprzez pobudzanie poszczególnych okolic mózgu
- poprawiają mowę
Ilość treningów zależy od dysfunkcji. U dorosłego przeciętnie do 20 treningów – (2x w tygodniu). U dzieci niepełnosprawnych 40 – 50 treningów najlepiej zawsze tego samego dnia tygodnia i o tej samej godzinie. Często po 7 – 8 treningach następuje załamanie. Należy to przetrwać i kontynuować treningi, aby nastąpiła poprawa.

1. Masaż tkanek głębokich - polega na warstwowej pracy tkankowej, prowadzącej do rozluźnienia nieprawidłowych napięć w ciele. Metoda pozwala bardzo skutecznie wpłynąć na stan napięcia mięśniowego i powięziowego przy dysfunkcjach narządu ruchu i wadach postawy.
2. Pinoterapia to metoda nieinwazyjnego stymulowania punktów, czy też obszarów na skórze człowieka przy pomocy gwoździ nazywanych pinami. Sama metoda zaliczana jest do terapii odruchowych bazujących na stymulowaniu procesów naprawczych organizmu. Może być stosowana w leczeniu wielu schorzeń i urazów zarówno ortopedycznych, neurologicznych uczniów Ośrodka.
3. Kinesio Taping - polega na aplikacji specjalnej, elastycznej taśmy na ciele dziecka. Wpływa to korzystnie na organizm poprzez miejscowe działanie na skórę i mięśnie. Dzięki tej metodzie można uzyskać zmniejszenie bólu mięśni i stawów oraz poprawę mikrokrążenia.
4. Terapia manualna - Zajmuje się dokładnym badaniem i leczeniem zaburzeń w układzie ruchu. Wykorzystuje techniki manualne i ćwiczenia, dopasowane indywidualnie do dysfunkcji uczniów. Pomaga przywrócić prawidłowe wykonywanie złożonych aktów ruchowych, postawnych i oddechowych.
5. Terapia czaszkowo-krzyżowa (CST) - to metoda delikatnej terapii manualnej i subtelnej pracy z ciałem, gdzie głównym zadaniem jest równoważenie i wyciszenie organizmu. Praca tą metodą polega na odczytywaniu sygnałów płynących z ciała, dzięki czemu terapeuta wspomaga proces leczenia. Doskonale nadaje się dla dzieci znerwicowanych, z zaburzeniami koncentracji, bólami głowy, zaburzeniami snu czy zespołem przewlekłego zmęczenia.
6. NDT-Bobath - Jest metodą neurofizjologiczną, nieinwazyjną. Stosuje się ją z powodzeniem u wcześniaków, niemowląt i dzieci starszych z zespołami neurologicznymi, ortopedycznymi, genetycznymi oraz z opóźnionym rozwojem ruchowym. Podstawowym założeniem tej terapii jest przygotowanie do możliwie samodzielnego funkcjonowania.
Metoda NDT-Bobath nie przedstawia konkretnych zestawów ćwiczeń.
Postępowanie opiera się na wnikliwej analizie problemu klinicznego, dokładnej ocenie rozwoju psychomotorycznego. Wszystkie ruchy muszą być kontrolowane rękami terapeuty poprzez manipulacje punktami kluczowymi, którymi są głowa, obręcz barkowa i miedniczna.
Ważna jest również kontynuacja pracy terapeuty poza gabinetem, która związana jest z prawidłowym wykonywaniem zabiegów pielęgnacyjnych, karmieniem,
noszeniem dziecka, czy zabawą z nim, która ułatwia dziecku prawidłowy rozwój. Rodzaj wykonywanych ćwiczeń oraz ich tempo i rytm terapeuta dobiera indywidualnie do każdego dziecka.
Podstawą jest przygotowanie do ruchu tzn.:
* Odpowiednie przygotowanie napięcia mięśniowego (obniżanie napięcia wzmożonego i podwyższanie obniżonego)
* Utrzymanie prawidłowego zakresu ruchu w stawach, zapobieganie przykurczom i deformacjom
* Hamowanie nieprawidłowej aktywności odruchowej i odruchów patologicznych
* Wykonywanie prawidłowych ruchów poprzez stymulację odpowiednich punktów kluczowych
7. Metoda Vojty - Metoda Vojty nazywana też metodą neurofizjologiczną co znaczy, że ma ona swoje podstawy w neurologii połączonej z prawidłowym rozwojem człowieka. Jest to diagnostyczno-terapeutyczna metoda bazująca na odruchowej lokomocji. Metoda ta nie polega na ćwiczeniu motorycznych funkcji , takich jak chwytanie, czworakowanie czy chodzenie, ale na stymulacji mózgu do uaktywnienia zakodowanych, wrodzonych wzorców (które posiada każdy człowiek) i przeniesienia tej aktywności na mięśnie posturalne w postaci skoordynowanych ruchów. Bo przecież „Motoryka jest uzewnętrznieniem pracy ośrodkowego układu nerwowego” jak pisał prof. Henner.Po terapii metodą Vojty pacjent uzyskuje lepszy dostęp do tych wzorców w swojej motoryce spontanicznej.
Terapia metodą Vojty może być prowadzona od dnia narodzin i stosowana u dzieci z:
* Zaburzeniami Ośrodkowej Koordynacji Nerwowej (ZOKN)
* Mózgowym Porażeniem Dziecięcym (MPD)
* asymetrią ułożeniową
* wadami postawy
* uszkodzeniami splotu barkowego
* przepukliną oponowo- rdzeniową
* wadami genetycznymi
8. Masaż Shantala - Masaż Shantala jest starożytną techniką masażu niemowląt jak i dzieci, wprowadzoną przez francuskiego położnika Frèdèrick Leboyerna.
Regularne masowanie ma bardzo pozytywny wpływ na dziecko, jak również na jego matkę czy innego członka rodziny. Ten rodzaj masażu może wykonywać każdy z łatwością, a jego technika jest prosta do nauczenia.
Masaż Shantala przede wszystkim :
• zwiększa wydzielanie endorfin
• wzmacnia więź pomiędzy rodzicami , a dzieckiem
• łagodzi niepokój, ból poprzez zmniejszenie wytwarzania kortyzolu
• rozwija wzajemne zaufanie
• daje poczucie pewności rodzicom
• rozwija zdolność pozawerbalnego porozumiewania się- wyrażanie uczuć poprzez
dotyk
• uczy czerpania przyjemności z dotyku,
a także wywiera pozostałe działanie masażu takie jak :
• wobudzenie krążenia
• wzmocnienie układu odpornościowego
• wspomaganie rozwoju neurologicznego i motorycznego
• stymulację propriocepcji
• wspomaganie koordynacji mięśniowo- nerwowej
9.Trójpłaszczyznowa manualna terapia wad stóp u dzieci
Autorką tej metody jest Barbara Zukunft-Huber, która dzięki kilkudziesięcioletniemu
doświadczeniu w pracy z dziećmi odkryła wiele prawidłowości dotyczących rozwoju kończyn dolnych. W wyniku tego opracowała własną terapię , która uwzględnia naturalny i
fizjologiczny proces kształtowania się stóp niemowlęcia bez ograniczania jego spontanicznej aktywności.
Metoda ta traktuje wady stóp nie jako problem lokalny, ale również jako zaburzenie
dotyczące całego ciała. Wady stóp mogą bowiem wynikać np. z:
- z asymetrii w ułożeniu ciała dziecka
- niewłaściwego rozwoju stawów biodrowych,
- czy też z zaburzeń o podłożu neurologicznym.
Dzięki tej metodzie można leczyć problemy takie jak:
• stopa płasko-koślawa
• stopa końsko-szpotawa
• stopa szpotawa
• stopa końska
• stopa piętowa
• ograniczenia w obrębie stawów biodrowych
• kombinacje powyższych problemów
10. Gimnastyka korekcyjno –kompensacyjna - U dzieci i młodzieży z dysfunkcją wzroku brak jednego ze zmysłów lub jego nieprawidłowe funkcjonowanie w sposób istotny może niekorzystnie wpływać na kształtowanie się sylwetki. Badanie postawy ciała u osób z wadą wzroku wskazują na częste występowanie zaburzeń w układzie kostno-mięśniowym . Świadomość tego faktu oraz znajomość jaka wada postawy najczęściej występuje u dziecka pozwala nauczycielowi wychowania fizycznego na odpowiednie zaprogramowanie ćwiczeń kompensacyjnych i korekcyjnych oraz ćwiczeń ogólnie usprawniających. Oprócz typowych ćwiczeń korygujących wady postawy w naszym Ośrodku prowadzone są specjalistyczne metody rehabilitacyjne , które prowadzone są przez grupę fizjoterapeutów i rehabilitantów.

Termin ten po raz pierwszy został użyty przez angielskiego neurologa Sir Charlesa Scota Sherringtona w 1902 r. Natomiast twórcą teorii integracji sensorycznej jest dr A. Jean Ayres (1920–1989), psycholog, terapeuta i pracownik naukowy Uniwersytetu Kalifornijskiego w USA. W latach 60-tych XX wieku badaczka sformułowała hipotezy wskazujące na związki procesów integracji sensorycznej z procesami uczenia się. dr A. Jean Ayres opracowała podstawy teorii SI, jak również metody diagnozy i terapii – m.in. Południowo-Kalifornijskie Testy Integracji Sensorycznej.
Co to jest integracja sensoryczna (SI)?

W każdym momencie naszego życia, dociera do nas niezliczona ilość impulsów nerwowych, a to wszystko za pośrednictwem naszych zmysłów. Bez odpowiedniej eliminacji, selekcji i organizowania tych informacji, nasze ciało nie byłoby w stanie adaptować się do środowiska. Integracja sensoryczna - to skomplikowany proces, podczas którego układ nerwowy człowieka odbiera informacje z receptorów wszystkich zmysłów (takich jak: wzrok, słuch, dotyk, smak, węch, układ przedsionkowy, interoceptywny i proprioceptywny), następnie segreguje, interpretuje oraz integruje je z wcześniejszymi doświadczeniami - tak, aby mogły być wykorzystane w celowym i efektywnym działaniu. Na tej podstawie mózg tworzy odpowiednią do sytuacji reakcję adaptacyjną.
Integracja sensoryczna rozpoczyna się już w okresie płodowym i trwa do około 7 roku życia. Nierozwinięcie się określonych umiejętności w kolejnych etapach rozwoju powoduje powstawanie trudności w funkcjonowaniu i zachowaniu dziecka.

Zaburzenia rozwoju integracji sensorycznej

Jeśli integracja zmysłowa nie przebiega prawidłowo następują odstępstwa i opóźnienia w rozwoju funkcji związanych z pracą i współpracą poszczególnych zmysłów, najczęściej zaburzenia te dotyczą niedostatecznej integracji w zakresie zmysłów „bliższych”: propriocepcji, dotyku i układu przedsionkowego. Jednak zdarza się, że
problemy obejmują jedynie zmysły „dalsze”: węch, smak, wzrok, słuch.
Patomechanizm zaburzeń SI: należy pamiętać, iż zaburzenia integracji sensorycznej mają podłoże neurofizjologiczne, a nie anatomiczne, związane są z funkcjonowaniem poszczególnych struktur OUN, odpowiedzialnych za odbieranie impulsów, organizowanie, odczytywanie i budowaniem adekwatnej odpowiedzi adaptacyjnej.

Wczesne objawy dysfunkcji procesów sensorycznych

• omijanie kluczowych etapów rozwoju w pierwszym roku życia
(lub osiąganie ich z opóźnieniem),
• niechęć do bliskości z matką, dziecko nie lubi być przytulane, głaskane,
• trudności w samoobsłudze w wieku przedszkolnym,
• niechęć do pewnych zabaw i aktywności,
• często występuje opóźniony rozwój mowy,
• trudności w nauce czytania i/lub pisania
(objawy dysleksji, dysgrafii),
• problemy z nauką złożonych czynności manualnych,
• niska sprawność ruchowa, dziecko może długo mieć problemy z motoryką dużą, sprawiać wrażenie dziecka niezgrabnego, potykać się, uderzać o przedmioty,
• nie potrafi bawić się samodzielnie, nie umie organizować czasu i przestrzeni, w której się porusza,
• zaburzenia emocji (związane z odpowiedzią adaptacyjną): dziecko przesadnie bojaźliwe lub agresywne,
• problem w nawiązywaniu kontaktów społecznych, zawieraniu znajomości

Najczęstsze objawy utrwalonych deficytów SI

Z dysfunkcji SI nie wyrasta się, inne mogą być objawy kliniczne u dziecka, nastolatka, osoby dorosłej, jednak problem pozostaje ten sam:

• nadpobudliwość psychoruchowa,
• słaba koordynacja ruchowa,
• nieefektywne przyswajanie wiedzy,
• deficyty uwagi,
• problemy z organizacją czasu,
• problemy w nawiązywaniu relacji społecznych,
• niedojrzałość emocjonalna,
• niskie poczucie własnej wartości.

Teoria integracji sensorycznej opiera się na:
• Plastyczności neuronalnej - czyli zdolność mózgu do zmian i modyfikacji - dokonuje się ona przez całe życie, jednak znacznie większa jest u małych dzieci.
• Sekwencyjności rozwoju procesów integracji sensorycznej. Złożone czynności i zachowania rozwijają się w oparciu o bardziej podstawowe, wcześniej zdobyte doświadczenia i umiejętności.
• Integralności systemu nerwowego - wyższe struktury mózgu ewaluują z niższych. Mózg funkcjonuje jako całość i istnieje wzajemna zależność między ośrodkami podkorowymi i korowymi.
• Reakcjach adaptacyjnych - czyli adekwatnych reakcji do wymogów środowiska. Reakcje adaptacyjne wpływają na rozwój integracji sensorycznej, a procesy integracji sensorycznej przyczyniają się do pojawienia się coraz bardziej złożonych reakcji adaptacyjnych na zasadzie sprzężenia zwrotnego.
Bazowe zmysły w integracji sensorycznej to: układ przedsionkowy, proprioceptywny i dotykowy. Zaczynają one pracować bardzo wcześnie, bo już w okresie prenatalnym. Ich prawidłowe funkcjonowanie wpływa na pracę pozostałych zmysłów, przyczynia się do rozwoju napięcia mięśniowego, koordynacji ruchowej, reakcji równoważnych, ruchów gałek ocznych i świadomości ciała.

Na czym polega terapia Integracji Sensorycznej?

Głównym zadaniem terapii SI jest dostarczenie dziecku, podczas jego aktywności ruchowej, odpowiedniej ilości bodźców sensorycznych, wywołujących w konsekwencji poprawę integracji bodźców docierających do dziecka z otoczenia, jak i jego ciała i wywołanie właściwej reakcji adaptacyjnej. Terapia SI polega na aktywności i ćwiczeniach ruchowych stymulujących poszczególne układy zmysłów. Do terapii wykorzystywany jest specjalistyczny sprzęt taki jak: podwieszane platformy, hamaki, deskorolki, równoważnie, a także materiały o zróżnicowanej fakturze do stymulacji dotykowej, materiały do stymulacji wzrokowej, węchowej, smakowej itp. Ćwiczenia muszą być dostosowane do indywidualnych potrzeb i możliwości dziecka, nie mogą być ani za łatwe ani za trudne (balansowanie na granicy możliwości dziecka). Ważne jest, by dziecko chętnie uczestniczyło i miało poczucie, ze współtworzy zajęcia z terapeutą. Podczas zajęć nie uczymy nowych umiejętności, ale wzmacniamy procesy nerwowe leżące u ich podstaw, a umiejętności pojawią się w sposób naturalny. Terapia SI poprawia funkcjonowanie centralnego układu nerwowego ( mózgu) dziecka i wpływa na zmianę jego zachowania w sferze motorycznej (kształtuje prawidłowe napięcie mięśniowe i koordynację ruchową), emocjonalnej oraz poprawia umiejętności językowe i poznawcze, a przede wszystkim wpływa na lepszą efektywność uczenia się przez dziecko.

Dla kogo przeznaczona jest terapia SI?

Dla dzieci w wieku przedszkolnym i szkolnym, które:
• pomimo normy intelektualnej mają problemy z nauką,
• z opóźnieniem i zaburzeniami rozwoju mowy

Jako metoda wspomagająca w pracy z dziećmi:
• z niepełnosprawnością intelektualną,
• z zespołami genetycznymi (np. z zespołem Downa),
• z autyzmem,
• słabo widzącymi, niewidomymi, głuchoniewidomymi,
• słabo słyszącymi,
• z ADHD, ADD,
• z mózgowym porażeniem dziecięcym,
• z niemowlętami z grupy ryzyka.

Metoda Tomatisa jest treningiem pozwalającym na poprawę uwagi słuchowej, co przekłada się na funkcjonowanie psychoruchowe dziecka. Jest to metoda wspomagająca i uzupełniająca wobec tradycyjnych metod rewalidacji, takich jak: logoterapia, terapia psychologiczna, socjoterapia, których celem i jest wspieranie dziecka w jego rozwoju.
Metoda Tomatisa, to słuchanie odpowiednio przetworzonego materiału dźwiękowego za pomocą urządzenia zwanego „elektronicznym uchem”. Terapia poprzedzona jest diagnozą wykonaną przy pomocy odpowiednio skalibrowanego audiometru oraz testów dodatkowych. Materiał dźwiękowy podawany jest w określonych sekwencjach, właściwych dla systematycznego i trwałego oddziaływania na uwagę słuchową. Uzupełnieniem terapii będą inne czynności zaproponowane uczniowi, z których może on skorzystać, a których celem jest również wspomaganie rozwoju.
Podstawą zakwalifikowania ucznia do terapii metodą Tomatisa są zaburzenia uwagi słuchowej potwierdzone wynikami badań. W praktyce szkolnej zaburzenia uwagi słuchowej mogą dawać następujące objawy: problemy z czytaniem i pisaniem, brak koncentracji uwagi na lekcjach, brak zrozumienia czytanego tekstu, męczliwość lub nadpobudliwość. Zaburzone słuchanie wpływa również na funkcje motoryczne – mylenie strony prawej i lewej, niewyraźne pismo; na postawy społeczne – niska tolerancja na stres, brak wiary w siebie, drażliwość, tendencje do wycofywania się; na słuchanie receptywne, czyli mylną interpretację pytań i poleceń; na słuchanie ekspresywne, czyli problemy z głosowaniem, ubogim słownictwem, monotonnością wypowiedzi.

Metody pracy
1. Rozwijanie umiejętności posługiwania się wzrokiem wg. N. Barragi.
Opiera się na etapach rozwoju widzenia , które u każdego dziecka przebiegają w ściśle określonych fazach. Pracę z dzieckiem rozpoczyna się od przeprowadzenia diagnozy, która wskazuje, od którego etapu należy rozpocząć usprawnianie funkcji wzrokowych. Metoda składa się z ćwiczeń, które sformułowane są w kategoriach behawioralnych, określających czynności wzrokowe, które należy na danym etapie wykonywać i usprawniać, aby je opanować, po czym można przejść na kolejny etap – rozwijanie kolejnej czynności wzrokowej. Metoda może być stosowana dla małych dzieci, dzieci przedszkolnych, szkolnych, młodzieży i dorosłych oraz dla osób ze sprzężonymi niepełno sprawnościami. Usprawnianiu podlegają funkcje optyczne, optyczno- percepcyjne oraz percepcyjne wzrokowe. Metoda polega na prowadzeniu ćwiczeń usprawniających wymienione funkcje. Wielokrotność powtórzeń ma na celu wyćwiczenie, usprawnienie oraz automatyzację reakcji wzrokowych. Wielość powtórzeń ma wprowadzać wiele doświadczeń wzrokowych, które mają być prawidłowo funkcjonalnie wykorzystywane w różnych sytuacjach. Metoda ma na celu poprawienia funkcjonowania wzrokowego najpierw w oparciu o funkcje optyczne, a później wzrokowe funkcje korowe (kojarzeniowe). Ćwiczenia nie wpływają na możliwości optyczne oka (nie poprawia optycznych parametrów widzenia) tylko mają usprawnić funkcjonowanie w oparciu o wzrok.
2. Wspomaganie Funkcjonowania Wzrokowego Dzieci z Mózgowym Uszkodzeniem Widzenia
wg. M. Walkiewicz – Krutak
Metoda skierowana dla dzieci ze schorzeniami neurologicznymi i genetycznymi, w których dochodzi również do obniżenia rozwoju funkcji wzrokowych.
Wspomaganie rozwoju widzenia dziecka z mózgowym uszkodzeniem widzenia powinno koncentrować się wokół aktywności , w których są zintegrowane informacje pochodzące z wielu zmysłów – dotyku, słuchu, wzroku, gdzie włączana jest motoryka. Nie należy opierać się tylko na jednej modalności, co prowadzi do ograniczenia możliwości poznawczych dziecka. Należy zwrócić uwagę na dobór bodźców stosowanych podczas stymulacji, które powinny być dostosowane do możliwości percepcyjnych dziecka, a sposób prowadzenia stymulacji powinien być dostosowany do możliwości przyswajania i tak zorganizowany, aby wykorzystać naturalne sytuacje sprzyjające usprawnianiu widzenia. Oddziaływania są ukierunkowane na następujące obszary: pobudzanie do reakcji i zwiększanie reaktywności wzrokowej na różne rodzaje bodźców wizualnych, wspomaganie rozwoju funkcji okoruchowych i umiejętności wzrokowych uwarunkowanych funkcjami okoruchowymi, wspomaganie rozwoju aktywności wzrokowo – motorycznych, wspomaganie rozwoju umiejętności wzrokowo – percepcyjnych.
3. Sensomotoryczna Terapia Widzenia
Opiera się na oddziaływaniach mających na celu integrację funkcji wzrokowych z jednoczesnym usprawnianiem funkcji motorycznych niezbędnych podczas np. pisania. Wpływa na powstanie prawidłowej optycznej lokalizacji wzrokowej oraz optycznej lokalizacji mięśniowej (łączy terapię widzenia z integracją sensoryczną). Dzięki takiemu modelowi pracy z dzieckiem można wpłynąć na poprawę integracji sensorycznej, pamięci sekwencyjnej, pamięci wzrokowej, sprawności ręki oraz funkcje wzrokowe wpływające na jakość i tempo pisania oraz wykonywanie innych czynności manualnych pod kontrolą wzrokową, na planowanie motoryczne, czytanie, koordynację wzrokowo – ruchowo – słuchową. Funkcje wzrokowe poddane terapii to statyczne funkcje wzrokowe (fiksacja, ruchomość gałek ocznych, konwergencja, akomodacja, ruchy kaskadowe, widzenie centralne i obwodowe) oraz
dynamiczne ( funkcje wzrokowe skorelowane z motoryką dużą i małą). Szczególny nacisk w metodzie położony jest na dynamiczną terapię funkcji wzrokowych.
4. Metody pleoptyczne i ortoptyczne w usprawnianiu widzenia
Metoda powiązana z typowym leczeniem zeza i niedowidzenia, mająca na celu zmniejszenie stopnia niedowidzenia i braku widzenia obuocznego i stereoskopowego spowodowanego chorobą zezową. W przypadku zeza i niedowidzenia , najpierw następuje terapia niedowidzenia – ćwiczenia wzmacniające oko niedowidzące, a po poprawie ostrości w oku słabszym , może nastąpić wzmacnianie siły mięśniowej w obu oczach – ćwiczenia antyzezowe. Metoda ma poprawić funkcje optyczne oczu, ma wpłynąć na poprawę ostrości widzenia oraz na prawidłowe ustawienie gałek ocznych, zmniejszenie zeza, doprowadzenie do widzenia obuocznego, a nawet stereoskopowego. Ćwiczenia skupiają się na funkcjach optycznych oczu tj. fiksacji, ruchach śledzących w pionie i poziomie, ruchach sakkadowych, konwergencji i akomodacji, mają poprawić koordynacje wzrokowo – ruchową i doprowadzić do usprawnienia czytania i pisania – czynności opartych na podstawowych ruchach gałek ocznych. Metoda ma formę statyczną.

Człowiek widzący uważa swa sprawność za oczywistą, gdyż bez przeszkód może przemieszczać się w wybranym kierunku. U ludzi niewidomych i słabowidzących ograniczenie swobodnego poruszania się jest najbardziej widoczną "barierą" życiową. Prowadzi to do utraty poczucia własnej wartości, utrudnia zdobycie różnego rodzaju doświadczeń, uzależnia od przewodnika i otoczenia. Orientacja przestrzenna jest zdolnością do postrzegania i rozumienia własnej pozycji w określonym środowisku, która ściśle związana jest z poznawaniem otoczenia i zachodzących w nim stosunków czasowych i przestrzennych. Samodzielne i bezpieczne poruszanie się, bez wzrokowej kontroli otoczenia, albo w przypadku osób słabowidzących z wykorzystaniem niepełnych informacji wzrokowych, jest ogromnym wyzwaniem dla każdej osoby z uszkodzonym wzrokiem. Zajęciami z zakresu orientacji przestrzennej objęte są dzieci słabo widzące, niewidome, głuchoniewidome i ze sprzężoną niepełnosprawnością.
Program nauczania orientowania się w przestrzeni i samodzielnego poruszania obejmuje:
Poziom 0 – wczesne wspomaganie rozwoju dziecka, dostarczanie jak największej ilości informacji i poznawanie otaczającego nas świata z wykorzystaniem funkcjonujących zmysłów
Poziom 1 - podstawowe pojęcia i wstępne umiejętności z zakresu orientacji przestrzennej
Poziom 2 - to rozszerzenie zakresu tematów z poziomu pierwszego oraz opanowanie umiejętności posługiwania się długą laską w przestrzeni małej i dużej
Poziom3 - to przede wszystkim orientacja i poruszanie się w terenie otwartym (miasto) i ćwiczenia w dotarciu do miejsca zamieszkania
Programy te realizowane są poprzez indywidualizację z uwzględnieniem systematyczności, dokładności i stopniowania trudności. Każdy uczeń powinien przejść przez wszystkie działy szkolenia w tempie właściwym dla siebie. Nabyte umiejętności pogłębiane są na innych zajęciach np: lekcjach geografii, geometrii, wychowania fizycznego, zajęciach świetlicowych, w internacie czy na wycieczkach. Cennym ogniwem jest współpraca nauczycieli orientacji z rodzicami, którym demonstrowane są podstawowe techniki nauki orientacji oraz sprzęt rehabilitacyjny.
Wszyscy członkowie zespołu, są instruktorami orientacji przestrzennej, są tyflopedagogami, posiadają ukończone studia z zakresu oligofrenopedagogiki, lub surdopedagogiki. Część naszych instruktorów jest wykładowcami akademickimi z wieloletnim doświadczeniem, a także instruktorami na kursach dla przyszłych adeptów tej dziedziny edukacji osób z dysfunkcją wzroku. Naszą pracą wpisujemy się w idee Ośrodka, łącząc tradycję z nowoczesnymi technologiami i ciągłym rozwojem.

  Co to jest kynoterapia?

Kynoterapia to naturalna metoda wspomagania w leczeniu i rehabilitacji przy pomocy psów, mająca na celu przywrócenie zdrowia i dobrego samopoczucia wszystkim ludziom, którzy tego potrzebują - chorym, niepełnosprawnym, starszym i samotnym.
Kynoterapii nie można nazwać metodą rehabilitacji, gdyż wiedza na temat zasad i metod jej prowadzenia jest zbyt mała. Trudno stwierdzić, na ile poprawa stanu osób rehabilitowanych ma związek z kynoterapią, a na ile przyczyniły się do tego inne formy terapii.

Co daje kynoterapia?

Nie od dziś wiadomo, że kontakt ze zwierzęciem ma na człowieka zbawienny wpływ. Psy szczególnie nadają się do działań terapeutycznych. Już samo przebywanie z psem powoduje poprawę samopoczucia, a jeśli kontakt ten jest odpowiednio planowany i monitorowany, może przynieść wiele korzyści:

1. poprawa ogólnej kondycji psychicznej i fizycznej,
2. budowanie pozytywnego nastawienia do siebie i otoczenia,
3. usuwanie barier psychicznych, społecznych i izolacji, nawiązywanie kontaktów ze światem, aktywizacja,
4. wspomaganie w rozwoju fizycznym i umysłowym,
5. naturalne wyciszenie, harmonia i równowaga psychiczna,
6. pomoc w zaburzeniach koncentracji uwagi,
7. wspomaganie rehabilitacji m.in. dzieci niewidomych, głuchoniewidomych, autystycznych, z upośledzeniem umysłowym i mózgowym porażeniem dziecięcym,
8. socjalizacja człowieka i psa.

Należy wiedzieć, że nie można wyznaczać granicy czasowej uzyskania określonych efektów od dziecka, gdyż jest to uzależnione od rodzaju jego schorzeń i indywidualnych cech.

Jakie psy są przydatne w kynoterapii?

Psy przydatne w kynoterapii muszą spełniać szereg warunków. Przede wszystkim muszą być zdrowe i posłuszne, poza tym zrównoważone, spokojne, cierpliwe, przyjaźnie nastawione do ludzi. Na świecie i w Polsce do celów kynoterapii ze względu na charakter zwierzęcia preferuje się określone rasy psów, najczęściej używane rasy to: labrador, golden retriever, alaskan malamute, syberian husky, samojed.

Jakie są warunki, aby rozpocząć kynoterapię?

1. odpowiednie przygotowanie osób prowadzących zajęcia
2. psy pod stałą opieką weterynarza (zaszczepione, odrobaczone, zdrowe, czyste) oraz odpowiednio wyszkolone
3. zgoda na prowadzenie zajęć kierownictwa placówki oraz rodziców lub opiekunów dzieci (po uprzednim poinformowaniu o przebiegu i celu zajęć)

Kynoterapia na świecie i w Polsce

Na świecie istnieje wiele specjalistycznych programów, które przy pomocy psów lub innych zwierząt starają się pomagać osobom potrzebującym. W Polsce kynoterapia to jeszcze stosunkowo pionierskie działania. Standardy pracy kynoterapeuty oraz przygotowania psa stworzyło Polskie Towarzystwo Kynoterapeutyczne. W Bydgoszczy działa Fundacja Kynoterapeutyczna "Właśnie tak!". Jej członkiem jest Aleksandra Gabara, polonista, kynoterapeuta i rewalidator w Ośrodku Szkolno - Wychowawczym nr 1 im. L. Braille'a oraz posiadacz labradorów o imionach Fera i Selma oraz cavalierów Asti i Pankracego, które biorą udział w zajęciach kynoterapeutycznych w tej placówce. W 2002 roku ukończyła Podyplomowe Studium Rewalidacji Dzieci o Specjalnych Potrzebach Edukacyjnych przy Akademii Bydgoskiej, a w 2005 kurs doskonalący w zakresie kynoterapii. Jest współautorką dwóch specjalistycznych programów zajęć kynoterapii dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnej.

"Pies najlepszym przyjacielem człowieka" - okazuje się, że odpowiednio prowadzony, może mieć duży wpływ na poprawę ludzkiego samopoczucia i zdrowia.

Oprac. A. Gabara

1.Metoda Neurofunkcjonalnej Reorganizacji Padovan charakteryzuje się powtarzaniem wzorców rozwoju ruchu człowieka od pierwszych prymitywnych sposobów poruszania się do procesu wertykalizacji. Poprzez doskonalenie wzorów ruchu rozwija się system orofacjalny , system ruchowy ręki z jej całą ruchliwością oraz system ruchomości gałki ocznej, Metoda Padovan powtarza rozwojowe procesy ruchu , mowy oraz myślenia ( chodzenie – mówienie – myślenie ) w sposób dynamiczny, tak aby centralny system nerwowy był stymulowany działaniem kierunkowym, po to żeby nastąpiło coraz lepsze jego dojrzewanie i żeby człowiek był w stanie doświadczyć genetycznie zaprogramowanego procesu rozwoju. Ta metoda jest stosowana jako metoda praktyczna , która ma przywracać utracone zdolności systemu nerwowego ( np. uszkodzenia powypadkowe, zaburzenia w rozwoju, opóźnienia w rozwoju ) i pobudzić do rozwoju zahamowane procesy. Ale również jako interwencja w zaburzonych funkcjach jak dysleksja, dysgrafia, ADHS, ADHD, zaburzenia uwagi. Ta metoda może być stosowana w każdym wieku, od noworodków po ludzi wieku podeszłego. Nie wymaga ona przy tym aktywnej współpracy ze strony pacjenta co oznacza że może być stosowana także w przypadku osób z ograniczoną świadomością.
W terapii zastosowane są ćwiczenia, które pozwalają powtórzyć fazy rozwojowe i procesy pionizacji człowieka, oraz ćwiczenia których celem jest harmonizacja odruchowo – wegetatywnych funkcji oralnych ( oddychania, połykania, ssania , żucia ) i doprowadzenie do ich równowagi.
2.Metoda Dr. K. Kase Kinesio Taping jest terapeutyczną metodą plastrowania ( opartą na modelu skórnym ) która pozwala na leczenie różnego rodzaju stanów klinicznych takich jak problemy ortopedyczne, neurologiczne, a także zaburzenia autonomiczne w różnych grupach wiekowych. Plastrowanie wspomaga przepływ krwi / limfy, prawidłową pracę mięśni , może także poprawić równowagę stawową. Metoda zstała stworzona by doprowadzić organizm do homeostazy. Kluczem jest uniesienie skóry i świadomość prorioceptywna.
3.VocaSTIM jest innowacyjnym urządzeniem wykorzystywanym do: diagnostyki i terapii niedowładów krtani i zaburzeń połykania, treningu głosu wspieranego przez elektroterapię z ćwiczeniami fonacyjnymi oraz stymulacji nerwów twarzowych. Terapia VocaSTIM bazuje na połączeniu elektrostymulacji precyzyjnie dobranej do zestawu ćwiczeń głosowych. Prąd o odpowiedniej charakterystyce może zostać wybrany i uruchomiony przy użyciu kompleksowego indeksu wskazań, a następnie stosowany razem z różnymi ćwiczeniami głosowymi. Używane parametry prądu wyznaczane są przez procedurę diagnostyczną przeprowadzaną na początku oraz jako część kontroli postępów terapii. Parametry te są dostosowane dokładnie do wskazań medycznych i stopnia uszkodzenia.
4.Komunikacja alternatywna (AAC) to wszelkie sposoby umożliwiające osobom ze złożonymi trudnościami komunikacyjnymi przekazywanie i odbieranie komunikatów. To wszystko to, co uzupełnia lub zastępuje mowę naturalną, w celu maksymalnego rozwoju umiejętności komunikacyjnych i umożliwienia osobom niemówiącym skutecznego porozumiewania się i funkcjonowania społecznego codziennie. AAC łączy w sobie wszelkie działania profilaktyczne, diagnostyczne i terapeutyczne, które mają na celu usuwanie zaburzeń komunikacyjnych i przywracanie umiejętności skutecznego porozumiewania się, bez względu na to jak złożone są objawy, przyczyny i skutki występujących problemów, ograniczeń, zaburzeń. Głównym celem jest komunikacja W OGÓLE. AAC może być oparta między innymi na: gestach, znakach przestrzenno – dotykowych, języku migowy; znakach manualnych i symbolach MAKATON, znakch graficznych, miniaturach i adaptowanych znakach trójwymiarowych, alfabcie punktowym do dłoni, znakach, gestach naturalnych, alfabecie palcoym, piktogramach, PCS, systemie symboli BLISS.